
نگراني بابت شدت خسارات سيل احتمالي در پاييز و زمستان 98
سال آبي 97-98 که از ابتداي مهر 97 آغاز و تا پايان شهريور 98 ادامه داشت، سالي پر باران براي اغلب مناطق کشور بود. در اين سال آبي، رکورد ميانگين بارش نيمقرن گذشته کشور با 318.3 ميليمتر شکست. هرچند که پيامد آن درگير شدن بسياري از مناطق کشور با رخداد سيل و آبگرفتگي و متاسفانه تحميل خسارتهاي مالي و جاني فراوان به هموطنان بود. کارشناسان در توضيح چرايي وقوع سيلابها، علل مختلفي را بيان ميکنند که فصل مشترک اغلب آنها، از بين رفتن پوشش گياهي بالادست و دامنههاي بارانخيز و سوءمديريت متوليان اداره سدهاي کشور در تخليه ناگهاني مخازن سدها بود.
:آنچه نگرانيها را درباره سال آبي پيشرو دو چندان ميکند آن است که وضعيت پوشش گياهي ارتفاعات و دامنههاي بارانخيز، نه تنها نسبت به سال گذشته بهتر نشده است، بلکه با تداوم قطع غيرمجاز درختان جنگلي البرز و زاگرس (در سايه بيتدبيريها) عرصه براي روانابهاي پرقدرت و مخرب مهياتر از پارسال است. همچنين بر اثر فرسايش خاک و جابجايي رسوبات در سيلابهاي سال آبي سپريشده، براي بارانهاي آينده زمين قدرت نفوذپذيري رطوبتي کمتري نسبت به گذشته دارد.
نکته مهمتر نسبت به پوشش گياهي، وضعيت سدهاي کشور است. بارندگيهاي سال آبي 97-98 که پس از سال آبي 96-97 که رکورد خشکترين سال آبي نيمقرن گذشته را به خود اختصاص داده بود، به سرعت موجب پر شدن مخازن سدهاي کشور و سرريز آنها به سمت مناطق مسکوني پاييندست خود شد. اين در حالي است که تراز آب در مخازن سدهاي کشور اکنون پس از بارندگيهاي مناسب اخير، به مراتب بالاتر از تراز آن در مقطع زماني مشابه در سال گذشته است. با توجه به عدم تغيير در رويکرد مديريتي متوليان اداره سدهاي کشور و بيتوجهي به تخليه تدريجي و زودهنگام مخازن سدها تا پيش از آغاز بارندگيها (به دليل منافع حاصل از فروش آب و توليد برق) احتمال سرريز شديد سدها با اندک باران پاييزي دور از ذهن نيست.
سوءمديريت حاکم بر مسئولان اداره آب کشور سبب شده تا بارندگي مناسب سال آبي 97-98، بر تغذيه دشتها و سفرههاي آب زيرزميني تاثير چنداني نداشته باشد. سالها در اين کشور توسط مقامات مختلف وزارت نيرو، با فعاليتهاي آبخيزداري و تغذيه آبخوانها مبارزه شد و تعادلبخشي به سفرههاي زيرزميني صرفا از محل مقابله با مصرف و برداشتها پيگيري شد. نتيجه آن امروزه در فرونشست و از بين رفتن امکان تغذيه آب باران در بسياري از دشتها مشاهده ميشود که کمترين باران موجب به راه افتادن سيل و خسارت شده، اين نعمت خداداي تبديل به نقمت گشته؛ و عموماً پس از وارد آوردن خسارتها، تبخير ميشود و يا به درياها ميريزد.